Samenwonen, trouwen of geregistreerd partnerschap

Wat u kunt vastleggen bij samenwonen, trouwen of geregistreerd partnerschap

Samenwonen


Wanneer u besluit om samen te gaan wonen, is dit vaak een opwindend moment dat gepaard gaat met verhuizingen, kluswerk, regelingen en aankopen van nieuwe spullen. Het is echter belangrijk om te weten dat de wet geen specifieke regels heeft vastgesteld voor samenwonende koppels. Het opstellen van een samenlevingscontract biedt duidelijkheid en heeft voordelen.

Een samenlevingscontract dat door een notaris wordt opgesteld, voldoet aan de eisen van de Belastingdienst voor fiscaal partnerschap en aan de voorwaarden die pensioenfondsen stellen voor partnerpensioen.

Wat is een samenlevingscontract?


In een samenlevingscontract kunt u verschillende afspraken vastleggen, zoals de verdeling van persoonlijke bezittingen en gezamenlijke eigendommen, evenals schulden. Financiële regelingen kunnen ook worden opgenomen, zoals de verdeling van kosten voor boodschappen, gas, water en elektriciteit. Daarnaast kunt u overeenkomsten maken met betrekking tot uw woning en pensioenregeling in het geval van een scheiding.

Rol van de notaris


U en uw partner stellen samen één document op en ondertekenen dit nadat de notaris de overeenkomst heeft opgesteld. De notaris bewaart het samenlevingscontract voor onbepaalde tijd. Een samenlevingscontract dat bij de notaris is vastgelegd, voldoet aan de eisen van de Belastingdienst voor fiscaal partnerschap en aan de voorwaarden die pensioenfondsen stellen. Het aanvragen van partnerpensioen bij het pensioenfonds moet nog wel afzonderlijk worden gedaan.

Trouwen


Wanneer u ervoor kiest om te trouwen, regelt de wet automatisch bepaalde zaken voor u en uw partner.

Wat betekent trouwen in beperkte gemeenschap van goederen?


Sinds 1 januari 2018 wordt een huwelijk automatisch gesloten in beperkte gemeenschap van goederen. Dit betekent dat alle activa en schulden die tijdens het huwelijk worden verworven, gezamenlijk eigendom zijn. Er zijn uitzonderingen voor erfenissen en schenkingen die u ontvangt voor en tijdens het huwelijk; deze blijven persoonlijk eigendom, tenzij anders is overeengekomen. Dit is wettelijk geregeld.

Algehele gemeenschap van goederen vóór 2018


Vóór 2018, als u trouwde zonder huwelijkse voorwaarden, bevond u zich in algehele gemeenschap van goederen. De wet die sinds 1 januari 2018 van kracht is, heeft hier geen invloed op.

Huwelijkse voorwaarden opstellen


Indien u liever zelf bepaalt welke bezittingen en schulden u deelt, kunt u huwelijkse voorwaarden opstellen om vast te leggen welke eigendommen gemeenschappelijk zijn en welke persoonlijk. U kunt er ook voor kiezen om alles in algehele gemeenschap van goederen te delen. Voor het opstellen van huwelijkse voorwaarden moet u een notaris raadplegen. Het is altijd raadzaam om een goede administratie bij te houden van uw persoonlijke eigendommen. Als u niet kunt aantonen dat iets van u is, moet u het mogelijk delen als u besluit uit elkaar te gaan.

Geregistreerd partnerschap


Indien u ervoor kiest om uw relatie officieel te maken zonder te trouwen, kunt u opteren voor een geregistreerd partnerschap. Dit biedt zekerheid, aangezien de wet automatisch bepaalde zaken voor u regelt.

Wat betekent ‘Beperkte gemeenschap van goederen’?


Sinds 1 januari 2018 wordt een geregistreerd partnerschap zonder voorwaarden gesloten in beperkte gemeenschap van goederen. Dit houdt in dat alle bezittingen en schulden die tijdens het geregistreerd partnerschap worden verworven, gezamenlijk eigendom zijn. Net als bij trouwen geldt een uitzondering voor erfenissen en schenkingen die u tijdens uw geregistreerd partnerschap ontvangt; deze blijven persoonlijk eigendom, tenzij anders is bepaald.

Algehele gemeenschap van goederen vóór 2018


Indien u vóór 2018 als partners een geregistreerd partnerschap bent aangegaan zonder voorwaarden, bevond u zich in algehele gemeenschap van goederen. De wet die sinds 1 januari 2018 van kracht is, heeft hier geen invloed op.

Partnerschapsvoorwaarden opstellen


Als u zelf wilt bepalen welke bezittingen en schulden u deelt, kunt u partnerschapsvoorwaarden opstellen om vast te leggen welke eigendommen gemeenschappelijk zijn en welke persoonlijk. U kunt er ook voor kiezen om alles in algehele gemeenschap van goederen te delen. Voor het opstellen van partnerschapsvoorwaarden moet u een notaris raadplegen. Het is altijd raadzaam om een goede administratie bij te houden van uw persoonlijke eigendommen. Als u niet kunt aantonen dat iets van u is, moet u het mogelijk delen als u besluit uit elkaar te gaan.

Delen

Oprichten van een stichting

Stichting

Stichtingen worden voornamelijk in het leven geroepen voor liefdadigheidsdoeleinden en hebben geen leden. Een stichting heeft de vrijheid om winst te genereren, zolang deze winst wordt gebruikt voor het bereiken van het specifieke doel van de stichting.

Een stichting wordt beschouwd als een rechtspersoon en heeft de juridische bevoegdheid om contracten af te sluiten, subsidies te ontvangen en activa te bezitten. De statuten van de stichting zijn bedoeld om een efficiënte interne organisatie te waarborgen en te helpen bij het verwezenlijken van het sociale of maatschappelijke doel van de stichting.

Doelstellingen van een Stichting

Het voornaamste doel van de oprichting van de meeste stichtingen is om idealistische doelen te verwezenlijken, zoals natuurbehoud, het helpen van medemensen, of het bevorderen van kunst en cultuur. Een stichting kan echter ook worden opgericht voor andere doeleinden. Iedereen, zowel individuen als rechtspersonen (zoals verenigingen of besloten vennootschappen), kan een stichting oprichten.

Waarom kiest u voor een stichting als rechtsvorm?

De keuze voor het oprichten van een stichting als juridische entiteit zorgt voor een heldere scheiding tussen het persoonlijke vermogen van de oprichters en het vermogen van de stichting zelf, waardoor financiële transacties gescheiden blijven. Als rechtspersoon heeft een stichting de mogelijkheid om subsidies, donaties en erfenissen te ontvangen. Bovendien worden de operationele regels van de organisatie officieel vastgelegd in statuten.

Wat doet uw notaris voor uw stichting?

Om een stichting op te richten, is het verplicht om een notaris te raadplegen, aangezien een notariële akte vereist is voor de oprichting. De notaris zal assisteren bij dit proces. Zelfs na de oprichting van de stichting kunt u bij de notaris terecht voor diverse vragen, zoals wijzigingen in de statuten, interpretatie van de statuten, bestuursgeschillen, en vragen met betrekking tot de bevoegdheden van het bestuur of individuele bestuursleden.

Delen

Oprichten van een vereniging

Vereniging

Een vereniging is een organisatie die mensen met gedeelde interesses, geloofsovertuigingen, of politieke standpunten bij elkaar brengt. Binnen een vereniging zijn er leden, en tijdens de algemene ledenvergadering hebben deze leden de mogelijkheid om beslissingen te nemen over belangrijke aangelegenheden binnen de vereniging.

Het doel van een vereniging

Het primaire doel van het oprichten van een vereniging is meestal om mensen met een gemeenschappelijk doel te verenigen, zoals samen sporten, muziek maken, of een gedeelde hobby uitoefenen. Een ander voorbeeld is een winkeliersvereniging, waarin winkeliers samenwerken om bijvoorbeeld de aantrekkelijkheid van een winkelgebied te verbeteren. Er bestaat ook de Vereniging van Eigenaren (VvE), waarbij eigenaren van appartementen verplicht lid zijn en samen financieel bijdragen aan het onderhoud van het pand.

U richt een vereniging op bij uw notaris

Het oprichten van een vereniging via een notariële akte heeft als voordeel dat er een duidelijke scheiding ontstaat tussen het persoonlijke vermogen van de leden en het vermogen van de vereniging zelf. Hierdoor worden financiële transacties tussen beide entiteiten gescheiden. Een vereniging wordt beschouwd als een rechtspersoon, wat betekent dat deze juridische entiteit activa en passiva kan hebben en ook contracten kan afsluiten. De regels en interne organisatie van de vereniging worden formeel vastgelegd in statuten, die dienen om een effectieve interne structuur van de vereniging te waarborgen.

Wat doet uw notaris voor uw vereniging?

Bij het oprichten van een vereniging is het verstandig om een notaris te raadplegen. Zelfs na de oprichting kunnen er situaties ontstaan waarin u de expertise van een notaris nodig heeft, zoals bij het wijzigen van de statuten, het definiëren van de bevoegdheden van het bestuur, of het omgaan met geschillen tussen het bestuur en de algemene ledenvergadering.

Delen

Wat moet u regelen bij overlijden?

Wat te regelen na een overlijden en wat er gebeurt met de erfenis

Centraal Testamentenregister


In een testament staat aangegeven wie de erfgenamen zijn van de persoon die is overleden. Als u wilt weten of de overledene een testament heeft opgesteld en waar dat document is geregistreerd, kunt u zelf of via uw notaris contact opnemen met het Centraal Testamentenregister (CTR). In het CTR worden gegevens vastgelegd over wie een testament heeft opgesteld, de datum waarop dit is gebeurd, en welke notaris hierbij betrokken was.
Zowel particulieren als instanties kunnen kosteloos controleren of de overledene een testament heeft. Meestal kan dit online worden aangevraagd. Deze aanvraag kan alleen worden ingediend voor een overleden persoon, en alleen testamenten die in Nederland zijn opgesteld, worden geregistreerd in het CTR.
Het CTR heeft geen informatie over de inhoud van het testament. Als u hier meer over wilt weten, moet u een afspraak maken met een notaris.

Wie zijn de erfgenamen?

Als de overledene een testament heeft opgesteld, wordt daarin vermeld wie de erfgenamen zijn en wat zij erven. Zonder testament bepaalt de wet wie de erfgenamen zijn en welk deel van de erfenis zij ontvangen. Om te achterhalen of er een testament is opgesteld, kunt u contact opnemen met het Centraal Testamentenregister.

Wettelijke erfgenamen

Of iemand volgens de wet als erfgenaam wordt beschouwd, hangt af van de familierelatie met de overledene. De wet onderscheidt vier groepen erfgenamen:

Delen

Schenken: tips van de notaris

Handige tips voor geschenken die iedereen tevreden stellen. Wilt u er zeker van zijn dat uw geschenk zowel bij de ontvanger als bij uzelf in de smaak valt? Lees dan onze 8 suggesties.

1 Schenk alleen beschikbaar geld

Als het grootste deel van uw vermogen vastzit in onroerend goed of investeringen, is het verstandig om pas te schenken wanneer het geld daadwerkelijk op uw bankrekening staat. Als u toch graag nu wilt schenken, kunt u overwegen een schenking op papier te doen.

2 Denk aan uw eigen financiële situatie

Het is lovenswaardig dat u geld of goederen wilt schenken, maar vergeet niet aan uw eigen toekomst te denken. Welke plannen heeft u? Heeft u voldoende financiële reserve voor onverwachte tegenvallers? Bij de notaris kunt u regelen dat u de schenking kunt herroepen als uw omstandigheden veranderen. Zorg er wel voor dat de ontvanger hiervan op de hoogte is, zodat hij of zij niet zomaar het bedrag uitgeeft.

3 Wees transparant over uw gift om wrijving te voorkomen

Als u geld of goederen aan een van uw kinderen schenkt, voorkom dan dat uw andere kinderen zich benadeeld voelen. Wees openhartig over de schenking (of lening). In uw testament kunt u eventuele verschillen rechtzetten, zodat al uw kinderen uiteindelijk een gelijk deel erven.

4 Overweeg of u via de notaris wilt schenken

Het regelen van een schenking via de notaris heeft diverse voordelen voor zowel de schenker als de ontvanger, waaronder fiscale voordelen. Bovendien behoudt u meer controle over hoe uw gift wordt gebruikt. Natuurlijk kunt u de schenking ook zonder notaris regelen. In dat geval legt u de schenking vast in een privé-overeenkomst, ook wel een onderhandse akte genoemd.

5 Houd rekening met de situatie van de ontvanger

Een schenking is niet altijd op het juiste moment welkom. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als de ontvanger een uitkering ontvangt, omdat de schenking de hoogte van de uitkering kan beïnvloeden. Let ook op het bedrag dat u schenkt, want als u het belastingvrije bedrag overschrijdt, zal de ontvanger schenkbelasting moeten betalen, wat u eventueel kunt vergoeden.

6 Schenk gezamenlijk met uw partner

Echtgenoten moeten altijd toestemming geven voor een schenking, zoals wettelijk is bepaald. Als u getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap heeft in gemeenschap van goederen, zorg er dan voor dat uw partner ook de akte of overeenkomst ondertekent waarin u de schenking regelt.

7 Let op het belastingvrije bedrag

Wilt u zowel uw kind als uw schoonzoon of -dochter een aanzienlijk bedrag schenken zonder belastingverplichtingen? Houd er rekening mee dat de Belastingdienst een getrouwd stel (of geregistreerd partnerschap) als één persoon beschouwt. Zorg ervoor dat uw schenkingen bij elkaar opgeteld onder het belastingvrije bedrag vallen.

8 Voorkom dat een ex-partner meedeelt in de schenking

Wat gebeurt er met uw schenking als uw kind gaat scheiden? Bij de notaris kunt u laten vastleggen dat uw kind de schenking niet hoeft te delen met zijn of haar ex-partner. Aan de andere kant kunt u ook regelen dat de ex-partner juist wel een deel van het geld ontvangt.

Delen

Kunt u volstaan met een onderhandse volmacht?


Is een onderhandse volmacht voldoende?

Het is niet verplicht om een notaris in te schakelen bij het opstellen van een volmacht. Het is ook mogelijk om zelf een volmacht op te stellen, wat we een onderhandse volmacht noemen. Echter, er zijn enkele nadelen verbonden aan een onderhandse volmacht. De persoon die gemachtigd wordt, heeft niet alle bevoegdheden en kan bijvoorbeeld geen hypotheekzaken regelen. Bovendien is niet iedereen bereid een onderhandse volmacht te accepteren, omdat de echtheid ervan niet altijd gegarandeerd kan worden.

Hoe verschillen een levenstestament en een volmacht van elkaar?

Een volmacht is eenvoudiger. Hierbij duid je simpelweg iemand aan om jou te vertegenwoordigen. In een levenstestament daarentegen, voeg je ook specifieke instructies en richtlijnen toe. Hiermee leg je vast wat jouw waarden zijn en wat je voorkeuren zijn. De notariële volmacht en het levenstestament delen dezelfde mogelijkheden en procedures.

Is het noodzakelijk om een volmacht of levenstestament te hebben als je getrouwd bent?

Er bestaat een misvatting dat echtgenoten wettelijk gemachtigd zijn om namens elkaar te handelen. In situaties zoals de verkoop van een gezamenlijke woning, is echter de handtekening van beide echtgenoten vereist. Ook voor het indienen van een zorgaanvraag moet de betrokken persoon persoonlijk ondertekenen. Als iemand niet meer in staat is om wilsbekwaam te handelen, is het nodig om via de rechter bewindvoering aan te vragen. Hierdoor kan de bewindvoerder namens de wilsonbekwame persoon optreden en documenten ondertekenen.

Overweegt u de opstelling van een levenstestament of volmacht?

Het is essentieel om na te denken over wie uw belangen zal behartigen als u ouder wordt, fysiek of mentaal achteruitgaat, of als u voor een belangrijke operatie staat. Dit stelt u in staat om de controle te behouden en ervoor te zorgen dat uw zaken in overeenstemming met uw wensen worden geregeld. Een levenstestament, dat notarieel wordt vastgelegd, heeft als voordeel dat banken de aangewezen vertrouwenspersoon erkennen en dat deze persoon de nodige bevoegdheden krijgt om uw zaken te beheren.

Het opstellen van een gepersonaliseerd levenstestament vergt tijd, en de notaris zal u hierbij begeleiden. De kosten voor een levenstestament beginnen doorgaans bij ongeveer €650 inclusief btw, maar de uiteindelijke kosten variëren afhankelijk van uw specifieke wensen en situatie. Elk notariskantoor hanteert zijn eigen tarieven en service.

Wat is een levenstestament en volmacht?

Een levenstestament bestaat meestal uit twee volmachten: een voor financiële aangelegenheden en een voor medische en persoonlijke zaken. Hierin legt u alle zaken vast die u geregeld wilt hebben in één document, namelijk het levenstestament. Het is ook mogelijk om alleen een volmacht voor uw financiële zaken op te stellen. De notariële volmacht en het levenstestament volgen dezelfde mogelijkheden en procedures. Dit betekent dat de informatie over het levenstestament ook van toepassing is op de notariële volmacht.

Een levenstestament is geldig gedurende uw leven en heeft geen betrekking op de verdeling van uw bezittingen na uw overlijden; dit wordt geregeld in een testament.

Voorbereiding voor uw levenstestament

Voordat u naar de notaris gaat, is het raadzaam om zelf na te denken over de situaties waarin u zaken wilt regelen en over de keuze van uw vertrouwenspersoon.

Het in kaart brengen van uw wensen: In een levenstestament legt u keuzes en wensen vast voor uw toekomst. Dit kan betrekking hebben op:

  1. Uw financiële en zakelijke belangen.
  2. De keuze voor wel of geen medische behandeling of reanimatie.
  3. Uw persoonlijke voorkeuren.

Als uw levenstestament medische wensen bevat, is het belangrijk om deze ook met uw eigen arts te bespreken.

Het benoemen van een vertrouwenspersoon

In uw levenstestament wijst u een vertrouwenspersoon aan die namens u mag handelen. Dit kan één persoon zijn die al uw zaken regelt, of u kunt de taken verdelen tussen iemand voor financiële zaken en iemand anders voor medische en persoonlijke zaken. Houd er rekening mee dat zowel banken als artsen meestal slechts één contactpersoon accepteren. Hoewel getrouwde of samenwonende mensen elkaar vaak aanwijzen, is dit niet verplicht; in principe kunt u iedereen vragen, zolang u er volledig vertrouwen in heeft dat uw belangen behartigd zullen worden.

U geeft in uw levenstestament instructies voor uw vertrouwenspersoon, variërend van algemene richtlijnen tot gedetailleerde aanwijzingen. Het is ook verstandig om na te denken over een vervanger voor uw vertrouwenspersoon als deze niet langer in staat is zijn of haar taken uit te voeren.

Moeilijke situaties binnen de familie

Als uw vertrouwenspersoon een van uw kinderen is, is het belangrijk om goed na te denken over de rol van andere kinderen om lastige situaties te voorkomen.

Toezicht op de vertrouwenspersoon

U kunt ervoor zorgen dat er toezicht is op de uitvoering van uw levenstestament door aan te geven dat de vertrouwenspersoon in bepaalde situaties met anderen moet overleggen. Samen met de notaris kunt u afspraken hierover vastleggen, wat conflicten binnen de familie kan voorkomen. Hoewel het woord “toezicht” als controle kan klinken, heeft het ook als doel anderen te betrekken bij het proces. Het feit dat er meer mensen meekijken, verkleint ook het risico op financieel misbruik.

Taken van de toezichthouder

De belangrijkste taak van de toezichthouder is om alert te zijn op onverwachte of grote uitgaven tijdens de jaarlijkse controle. Daarnaast kan de toezichthouder een signaalfunctie hebben, waarbij hij of zij beoordeelt of de vertrouwenspersoon voldoende rekening houdt met de wensen in het levenstestament, zoals bijvoorbeeld het inkopen van zorg. Als deze wensen in het levenstestament staan, informeert de toezichthouder ook de naaste familieleden. De toezichthouder kan zowel iemand uit uw persoonlijke kring zijn als een professionele instantie. De notaris kan u hierover meer informatie verstrekken.

Rol van de notaris

Hoewel u zelf een levenstestament of volmacht kunt opstellen, wat bekendstaat als een onderhandse akte, loopt u het risico dat banken deze niet erkennen en dat uw vertrouwenspersoon geen bevoegdheden krijgt om uw zaken te regelen. Daarom is het verstandig om een levenstestament of volmacht bij de notaris op te stellen. De notaris controleert of u wilsbekwaam bent op het moment van het opstellen en ondertekenen van de notariële akte, waardoor eventuele discussies achteraf worden voorkomen.

De notaris bewaart de akte en geeft u één of meer afschriften, waarbij u bepaalt wie nog meer een afschrift ontvangt. Dit kan onder andere uw vertrouwenspersoon, de bank (voor financiële zaken) en uw huisarts of behandelend arts (voor medische zaken) omvatten

Delen
Gert Broekhuizen
Alles was duidelijk, en wanneer het je even te snel gaat wordt het met alle liefde nogmaals uitgelegd. Zeer vriendelijk en professioneel behandeld !

Ga wanneer nodig zeker weer heen
Esther Rijnveld
Fijn notariskantoor! Er werd goed met me meegedacht bij de afhandeling van de nalatenschap van mijn vader en de verkoop van de woning. Ik kom hier zeker weer!
Johann Schoenmaker
Goed geholpen
Vriendelijke mensen
Henk Kerkstra
Super snel en flexibel geholpen, 30 min na het telefoontje kon ik terecht. Notaris had tussendoor wel even tijd. Lekker praktisch en uiterst vriendelijk. Thanks!