Ga wanneer nodig zeker weer heen
Het is niet verplicht om een notaris in te schakelen bij het opstellen van een volmacht. Het is ook mogelijk om zelf een volmacht op te stellen, wat we een onderhandse volmacht noemen. Echter, er zijn enkele nadelen verbonden aan een onderhandse volmacht. De persoon die gemachtigd wordt, heeft niet alle bevoegdheden en kan bijvoorbeeld geen hypotheekzaken regelen. Bovendien is niet iedereen bereid een onderhandse volmacht te accepteren, omdat de echtheid ervan niet altijd gegarandeerd kan worden.
Een volmacht is eenvoudiger. Hierbij duid je simpelweg iemand aan om jou te vertegenwoordigen. In een levenstestament daarentegen, voeg je ook specifieke instructies en richtlijnen toe. Hiermee leg je vast wat jouw waarden zijn en wat je voorkeuren zijn. De notariële volmacht en het levenstestament delen dezelfde mogelijkheden en procedures.
Er bestaat een misvatting dat echtgenoten wettelijk gemachtigd zijn om namens elkaar te handelen. In situaties zoals de verkoop van een gezamenlijke woning, is echter de handtekening van beide echtgenoten vereist. Ook voor het indienen van een zorgaanvraag moet de betrokken persoon persoonlijk ondertekenen. Als iemand niet meer in staat is om wilsbekwaam te handelen, is het nodig om via de rechter bewindvoering aan te vragen. Hierdoor kan de bewindvoerder namens de wilsonbekwame persoon optreden en documenten ondertekenen.
Het is essentieel om na te denken over wie uw belangen zal behartigen als u ouder wordt, fysiek of mentaal achteruitgaat, of als u voor een belangrijke operatie staat. Dit stelt u in staat om de controle te behouden en ervoor te zorgen dat uw zaken in overeenstemming met uw wensen worden geregeld. Een levenstestament, dat notarieel wordt vastgelegd, heeft als voordeel dat banken de aangewezen vertrouwenspersoon erkennen en dat deze persoon de nodige bevoegdheden krijgt om uw zaken te beheren.
Het opstellen van een gepersonaliseerd levenstestament vergt tijd, en de notaris zal u hierbij begeleiden. De kosten voor een levenstestament beginnen doorgaans bij ongeveer €650 inclusief btw, maar de uiteindelijke kosten variëren afhankelijk van uw specifieke wensen en situatie. Elk notariskantoor hanteert zijn eigen tarieven en service.
Een levenstestament bestaat meestal uit twee volmachten: een voor financiële aangelegenheden en een voor medische en persoonlijke zaken. Hierin legt u alle zaken vast die u geregeld wilt hebben in één document, namelijk het levenstestament. Het is ook mogelijk om alleen een volmacht voor uw financiële zaken op te stellen. De notariële volmacht en het levenstestament volgen dezelfde mogelijkheden en procedures. Dit betekent dat de informatie over het levenstestament ook van toepassing is op de notariële volmacht.
Een levenstestament is geldig gedurende uw leven en heeft geen betrekking op de verdeling van uw bezittingen na uw overlijden; dit wordt geregeld in een testament.
Voordat u naar de notaris gaat, is het raadzaam om zelf na te denken over de situaties waarin u zaken wilt regelen en over de keuze van uw vertrouwenspersoon.
Het in kaart brengen van uw wensen: In een levenstestament legt u keuzes en wensen vast voor uw toekomst. Dit kan betrekking hebben op:
Als uw levenstestament medische wensen bevat, is het belangrijk om deze ook met uw eigen arts te bespreken.
In uw levenstestament wijst u een vertrouwenspersoon aan die namens u mag handelen. Dit kan één persoon zijn die al uw zaken regelt, of u kunt de taken verdelen tussen iemand voor financiële zaken en iemand anders voor medische en persoonlijke zaken. Houd er rekening mee dat zowel banken als artsen meestal slechts één contactpersoon accepteren. Hoewel getrouwde of samenwonende mensen elkaar vaak aanwijzen, is dit niet verplicht; in principe kunt u iedereen vragen, zolang u er volledig vertrouwen in heeft dat uw belangen behartigd zullen worden.
U geeft in uw levenstestament instructies voor uw vertrouwenspersoon, variërend van algemene richtlijnen tot gedetailleerde aanwijzingen. Het is ook verstandig om na te denken over een vervanger voor uw vertrouwenspersoon als deze niet langer in staat is zijn of haar taken uit te voeren.
Als uw vertrouwenspersoon een van uw kinderen is, is het belangrijk om goed na te denken over de rol van andere kinderen om lastige situaties te voorkomen.
U kunt ervoor zorgen dat er toezicht is op de uitvoering van uw levenstestament door aan te geven dat de vertrouwenspersoon in bepaalde situaties met anderen moet overleggen. Samen met de notaris kunt u afspraken hierover vastleggen, wat conflicten binnen de familie kan voorkomen. Hoewel het woord “toezicht” als controle kan klinken, heeft het ook als doel anderen te betrekken bij het proces. Het feit dat er meer mensen meekijken, verkleint ook het risico op financieel misbruik.
De belangrijkste taak van de toezichthouder is om alert te zijn op onverwachte of grote uitgaven tijdens de jaarlijkse controle. Daarnaast kan de toezichthouder een signaalfunctie hebben, waarbij hij of zij beoordeelt of de vertrouwenspersoon voldoende rekening houdt met de wensen in het levenstestament, zoals bijvoorbeeld het inkopen van zorg. Als deze wensen in het levenstestament staan, informeert de toezichthouder ook de naaste familieleden. De toezichthouder kan zowel iemand uit uw persoonlijke kring zijn als een professionele instantie. De notaris kan u hierover meer informatie verstrekken.
Hoewel u zelf een levenstestament of volmacht kunt opstellen, wat bekendstaat als een onderhandse akte, loopt u het risico dat banken deze niet erkennen en dat uw vertrouwenspersoon geen bevoegdheden krijgt om uw zaken te regelen. Daarom is het verstandig om een levenstestament of volmacht bij de notaris op te stellen. De notaris controleert of u wilsbekwaam bent op het moment van het opstellen en ondertekenen van de notariële akte, waardoor eventuele discussies achteraf worden voorkomen.
De notaris bewaart de akte en geeft u één of meer afschriften, waarbij u bepaalt wie nog meer een afschrift ontvangt. Dit kan onder andere uw vertrouwenspersoon, de bank (voor financiële zaken) en uw huisarts of behandelend arts (voor medische zaken) omvatten